Privacy rechten niet meer via het het recht.

<oorspronkelijk een Webwereld column> – <ook op Sargasso.nl>

Het lijkt de laatste jaren wel alsof alles wat gecentraliseerd is faalt. Overheden die problemen moeten oplossen (of gewoon een IT-projectje goed afronden), centrale banken die moeten toezien op het gedrag van gewone banken, IT bedrijven die ons oplossingen moeten bieden die veilig zijn en onze privacy enigszins respecteren…

Decentrale dingen doen het wel goed: bittorrent, niet-westerse volksopstanden, opensource software, hacktivisme en wellicht wordt het zelf nog wat met Occupy. Ik ben blij dat Bits of Freedom en internationale tegenhangers als de EFF bestaan want zij zetten onderwerpen op de kaart bij bestuurders en andere 50-plussers die daar anders nooit over zouden nadenken. In Berlijn is de Piratenpartij zelfs met ruim 9% van de zetels het lokale bestuur binnengevlogen en staat in Duitsland landelijk ook op mooie winsten.

Maar helpt dat hameren op ‘rechten’ ook echt? Want ondanks alle petities, moties, acties en andere ties-en bewegen onze (digitale-)burgerrechten nog steeds de verkeerde kant uit. In Nederland is het nauwelijks nog mogelijk de middelbare school af te maken zonder Microsoft of Apple producten aan te schaffen. Ondanks een lange serie beloften en afspraken op dit gebied van onze overheid. Er zijn zoveel Pc’s die door online criminelen worden bestuurd dat Microsoft speciaal voor Nederland een ‘grote schoonmaak‘ op touw zet. Wordt het ook meteen weet eens duidelijk wie er ultimo de controle heeft over al die systemen. Ondertussen grijpt de overheid haar eigen Diginotar falen aan om de online wereld die ze niet begrijpt nog sterker te reguleren.

De wijze waarop het ACTA verdrag bruut alle vormen van democratisch toezicht van tafel veegt is een duidelijke indicatie waar het heen gaat als het aan onze Atlantische partner ligt. SOPA is slechts de kers op de slagroomtaart van redenen om helemaal niets meer met Amerikaanse diensten te maken willen hebben. [x] Ongeschikt.

Wellicht is het een beter gebruik van onze tijd om gewoon accepteren dat onze overheden gewoon niet (meer?) capabel zijn om weerstand te bieden aan de macht van bedrijven. Op een één of andere manier heeft er een slow-motion paleisrevolutie plaatsgevonden door mensen die de overheid vooral ‘efficiënter’ willen maken met behulp van heel veel MBA-kretologie over ‘bedrijfsvoering’. Dat daarbij de primaire taak van die overheid rap aan het verdampen is lijkt niet te deren. En de bedrijven zelf zijn kennelijk veel te druk met winst maken en elkaar bevechten om zich zorgen te maken over burgerrechten en dat soort archaïsche concepten uit de 2e helft van de 20ste eeuw. In plaats van dan steeds te proberen een systeem te beïnvloeden dat helemaal niet bezig is met onze belangen kunnen we dan gewoon voor onszelf en elkaar gaan zorgen. Niet leuk om vast te stellen maar het geeft wel duidelijkheid in wat ons te doen staat.

In dat geval zou Bits of Freedom wekelijks installeer workshops geven van crypto software en publicaties uitbrengen die mensen op weg helpt met dergelijke tools. Ze zou haar communicatieve kwaliteiten aanwenden om de kreet ‘crypto is cool’ op ieders lippen te krijgen. Stichting Nlnet zou alle energie zetten op het hip en gebruikersvriendelijk maken van die stukken software. En bepaalde Webwereld journalisten zouden als een moderne deepthroat technische kennis over anonieme-OV-chipkaart-hacken-voor-gevorderden voor een breed publiek toegankelijk maken.

Burgerrechten organisaties en hacktivisten zouden dus heel andere, wellicht veel effectievere, dingen gaan doen. Zelf ontleen ik de privacy van mijn email al sinds 2006 niet meer aan de wet op het briefgeheim maar aan een mailserver buiten de EU, SSL verbinding er naar toe door een VPN-tunnel die ook buiten pas de EU het internet opgaat. En dan alle echt belangrijke mails individueel ook nog crypten met GPG. Ik neem trouwens aan dat die horden terroristen die volgens onze overheid Europa bevolken ook dergelijke maatregelen hebben genomen – voor nog geen 2 tientjes per maand – wat dus die hele dataretentie onzinnig maakt. Wat met mail al heel eenvoudig is kan binnenkort met telefonie ook, alles over VOIP via via internationale VPN’s. Zelfs met mobiel moet dat grotendeels realiseerbaar zijn op korte termijn (hoewel je locatiegegevens een probleem blijven).

Dan nog je anonieme OV-chip hacken, een toekomstige variant van Bitcoin voor geldstromen, dat allemaal op je vers geïnstalleerde Linux laptop (met versleutelde harddisk) en klaar is Klara. En dan de verleiding weerstaan om je hele leven in Facebook te zetten en je blijven uitschrijven voor het EPD. Digitale privacy los van enige wetgeving. Daar heb je geen overheid voor nodig. Dat regel je als moderne burger zelf. Better living through technology.

Jammer dat het zover heeft moeten komen want dat democratie-ding was op zich best een leuk idee.